KSIĄŻKA O GÓRNIEŃSKIEJ TRADYCJI I JEJ PIEWCACH

,,Górniacy dla tradycji swojej wsi” to tytuł wydawnictwa Miejskiego Domu Kultury w Kolbuszowej wydanego dzięki wsparciu finansowemu Unii Europejskiej i Burmistrza Kolbuszowej. W Kolbuszowszczyźnie były dwie najludniejsze wsie Kolbuszowa Górna i Cmolas. W okresie XX wiecznej emancypacji politycznej ludności chłopskiej i rozwoju społecznej samozaradności obie miejscowości wyróżniały się aktywnością.

Niestety mimo pięknej karty historycznej Kolbuszowa Górna nie posiadała dotychczas nawet najmniejszego odrębnego rysu historycznego. Wzmianki o wsi pojawiły się jedynie w tekstach historyka regionalisty, Wojciecha Mroczki z Lipnicy, któremu bardzo bliska jest historia miejscowości wiejskich regionu kolbuszowskiego. Historyk do tematu podchodzi naukowo i profesjonalnie, opierając swoją wiedzę na wiarygodnych źródłach. To właśnie on jest autorem pierwszego rysu historycznego osady, rozdziału niniejszej książki. Dzięki uprzejmości kilku znacznych i związanych z kulturą górnieńskich rodów udało się zilustrować ten rozdział starymi pięknymi rodzinnymi zdjęciami. Dzięki temu możemy spojrzeć w oczy i piękne twarze ludzi którzy dawno już od nas odeszli lub obejrzeć innych w czasach dzieciństwa lub młodości.

   Wieloletnia współpraca z Jolantą Dragan zajmującą się zawodowo i z pasją etnografią zaowocowała świetnymi tekstami o Lasowiakach z Górnej i Słowniczkiem gwary, zbiorem scenariuszy górnieńskich: przyśpiewek, kołysanek i pieśni. Mrówczej pracy dokonała Elżbieta Czachor instruktorka zespołu, spisując jego trzydziestopięcioletnie dzieje. Unikatowo o kuchni z Górnej napisała pasjonatka kuchni i jej wybitna znawczyni Janina Olszowy (dawniejsza Górnianka). Książka zilustrowana jest adekwatnymi, unikalnymi zdjęciami Magdaleny Małaczyńskiej (też z górnieńskimi korzeniami), płytami z filmami Jerzego Dyni i słuchowiskiem muzycznym. Znajdują się w niej rysunki Marka Krakowskiego i innych artystów.

   Jak zwykle sprawdziło się wydawnictwo z Krakowa, które należy do najbardziej innowacyjnych i twórczo podchodzących do swojej pracy drukarni w Polsce. Na wydanie mieliśmy zaledwie kilka miesięcy dlatego wszyscy autorzy Jerzy Dynia (film), Jolanta Dragan, Janina Olszowy, Elżbieta Czachor, Wojciech Mroczka, (teksty) Magdalena Małaczyńska zdjęcia oraz redakcja wydawcy: Mateusz Starzec, Anna Puzio, Katarzyna Liszcz- Starzec, Marek Krakowski, Andrzej Serafin i Stanisław Długosz pracowali bardzo intensywnie. Wszystko tworzone było na żywo z Zespołem Ludowym ,,Górniacy”, którzy wykonali ogrom pracy artystycznej przygotowując, przedstawienia do nagrań filmowych i dźwiękowych. Zespół zawsze mobilizują, motywują kolejne rocznice działalności podobnie było i teraz. Trzydzieste piąte urodziny zespołu zaowocowały wyjątkowym wydawnictwem, według różnych opinii autorytetów z zakresu kultury ludowej wyjątkowym o działalności tego rodzaju grupy. Według zainteresowanych, historią i kulturą małej kolbuszowskiej ojczyzny, wydawnictwo dostarcza mnóstwa wiedzy na temat dawnej kultury Lasowiaków z Kolbuszowej Górnej.

Dzięki dociekaniom historycznym udało się ustalić że wieś o tej nazwie (niezależnie że osadnictwo istniało w niej wcześniej), pojawia się w historii w 1719 roku co uprawnia do obchodzenia za dwa lata trzechsetnej rocznicy jej istnienia po wydzieleniu się z miasta Kolbuszowa. To niewielkie wydawnictwo ma też na celu zmotywowanie liderów tej wsi do podjęcia działań mających na celu stworzenie pełnej monografii miejscowości, ścieżka została przetarta. Nadszedł czas aby zmobilizować siły i wydać pełną książkę o tej wyjątkowej miejscowości i w ten sposób uczcić rocznicę. We wsi oprócz domu kultury działa: biblioteka, szkoła, parafia, sołtys i rada sołecka oraz inne organizacje, jest dwóch radnych i mieszka lub z Górnej pochodzi co najmniej kilka osób, które mają potencjał do stworzenia takiego pełnego wydawnictwa.

   Czas nagli rocznica się zbliża. Pierwsza wzmianka o wsi pojawiła się w księdze parafialnej kolbuszowskiej parafii : „ 22 sierpnia 1719 roku, kiedy to został ochrzczony Stanisław Łyzień syn Zofii i Józefa a którego chrzestnymi byli Sebastian Gorzelany i Agnieszka Gawrzełka”.

   Wszystkich zainteresowanych dokumentem o „Górniakach” musimy zmartwić tym, że nakład został już wyczerpany. Książkę można wypożyczyć w najlepszych polskich bibliotekach również w Kolbuszowej.